De vrouwelijke leider van nu stopt met aanpassen en start met afstemmen.
Je bent goed in wat je doet. Je weet wat er van je verwacht wordt, je leest moeiteloos de ruimte en je beweegt je zelfverzekerd door complexe besluitvorming. Je hebt impact. Je bent zichtbaar. En je krijgt het voor elkaar.
En toch, ergens tussen die volle agenda en al die verwachtingen door, voelt het alsof je onderweg iets van jezelf bent kwijtgeraakt. Het sluipt zachtjes naar binnen op momenten dat je even stilvalt.
Op zondagavond wanneer je de komende week zit door te nemen. Bij het in bed stoppen van de kids.
Tijdens een wandeling op vakantie.
Een gevoel dat je meestal snel wegduwt, uit angst voor wat het zou kunnen oproepen of overhoophalen.
Maar het wil je leven niet overhoophalen. Het wil je leven verdiepen.
Het is een innerlijke uitnodiging om te stoppen met jezelf aanpassen aan wat er van je verwacht wordt en te beginnen met leven en leiden in afstemming met wat er in jóu leeft. Met je waarden. Je grenzen. Je verlangen. Je waarheid.
Dit gevoel vraagt je niet om nóg meer te doen. Het vraagt je om even stil te worden. Te luisteren. Te voelen. Te vertragen.
Zodat jouw leiderschap niet langer een rol is die je speelt, maar een levende expressie wordt van jouw visie, je morele kompas en de waarden die jij wilt verankeren in je werk en je organisatie.
Wat is authentiek leiderschap en waarom is het zo urgent?
Wanneer ik spreek over authentiek leiderschap bedoel ik daarmee het vermogen om jouw innerlijke waarheid – zoals jouw visie, morele kompas, normen en waarden – tot expressie brengen in je leiderschap. Dit vermogen vraagt om emotionele competentie: op een volwassen manier om kunnen gaan met druk vanuit je omgeving, en met gevoelens als die van angst, onzekerheid, en frustratie.
We zijn gewend geraakt aan leiderschap als iets wat vooral in je hoofd plaatsvindt: analyseren, besluiten, controleren. Maar in de praktijk wordt je leiderschap net zo vaak bepaald door wat er in je lichaam gebeurt.
Denk aan dat moment in een vergadering waarop je ademhaling omhoog schiet omdat iemand je onverwacht uitdaagt. Of dat je schouders zich aanspannen als een besluit wordt
genomen waar je eigenlijk niet achter staat. Of dat je hartslag versnelt als je iets wilt zeggen, maar je twijfelt of het wel het juiste moment is.
Deze gevoelens zijn geen teken van zwakte, maar juist een ingang naar jouw authenticiteit.
Ze nodigen je uit om te vragen: Wat gebeurt hier waardoor ik voel dat ik iets moet zeggen of doen?
Het gaat erom dat je aanwezig blijft bij ongemak, in plaats van het te overschreeuwen. Dat je leert luisteren naar wat er in je lichaam gebeurt, nog vóór je hoofd er woorden aan geeft.
Zo wordt leiderschap geen rol die je speelt, maar iets dat je belichaamt.
En dat voelen mensen in je woorden, in je beslissingen, in de manier waarop je de ruimte inneemt.
Waarom vrouwelijke leiders groeien door te vertragen
Wanneer je als vrouwelijke leider continu in de hoogste versnelling staat, raak je ongemerkt los van jezelf.
Je functioneert op routine en ervaring, maar je voelt minder scherp of iets écht klopt. Misschien herken je het:
- Je zegt “ja” in een overleg terwijl je vanbinnen “nee” voelt, omdat het efficiënter lijkt om mee te bewegen.
- Je hakt knopen door op basis van argumenten die goed klinken, maar waar je later onrustig van wordt.
- Je gaat door, ook als je merkt dat je uitgeput raakt, omdat het niet het moment lijkt om gas terug te nemen.
Op korte termijn lijkt dit effectief. Maar op lange termijn gaat het ten koste van je helderheid, creativiteit en draagkracht.
Je verliest de afstemming met jezelf, en daarmee ook de kracht om beslissingen te nemen die écht passen bij jou én bij wat de situatie vraagt.
Vertragen is dan geen luxe, maar een strategische keuze.
Het is de pauzeknop waarmee je weer contact maakt met je lichaam, je emoties en je intuïtie.
Dat kan in kleine momenten:
- Een ademhaling voordat je reageert op een scherpe vraag.
- Vijf seconden stilte nemen in een gesprek om echt te voelen wat je wilt zeggen.
- Een korte wandeling na een pittig overleg om spanning los te laten.
In die momenten hoor je je eigen stem weer.
Je merkt of je reageert vanuit gewoonte of vanuit afstemming. Je voelt wat klopt en waar je grens ligt.
Zoals Viktor Frankl het verwoordt:
“Between stimulus and response there is a space. In that space is our power to choose our response. In our response lies our growth and our freedom.”
Die ruimte, dat is waar vertraging voor zorgt.
En het is precies de reden dat we in The Women’s Leadership Program altijd beginnen met vertragen. Niet als extraatje, maar als fundament van jouw leiderschap.
Reflectie als leiderschapsvaardigheid: het onmisbare fundament
In veel organisaties wordt reflectie nog gezien als iets dat je pas doet als het rustig is. Een moment aan het einde van het jaar, gewapend met een evaluatieformulier.
Maar voor jou als leider is reflectie geen ‘extra’. Het is de basis waarop je beslissingen, relaties en resultaten rusten.
In mijn werk noem ik dit microreflecties: korte, bewuste momenten waarop je incheckt bij jezelf midden in de actie.
Het zijn mini-pauzes van een paar seconden, waarin je opmerkt wat er in je gebeurt en kiest hoe je wilt reageren.
Denk aan:
- Tijdens een gesprek merken dat je ademhaling omhoog gaat en even pauzeren om terug te keren naar rust.
- Voelen dat je geïrriteerd raakt en jezelf afvragen wat er werkelijk geraakt wordt.
- Achterhalen waarom je ja hebt gezegd tegen iets dat eigenlijk niet bij je past. Deze microreflecties vormen een kernonderdeel van mijn coachmethode.
Ze geven je als leider directe invloed op hoe je aanwezig bent. Niet achteraf, maar terwijl het gebeurt.
Zo reageer je niet langer op de automatische piloot, maar kies je bewust, vanuit stevigheid en afstemming.
Zoals ik ook schrijf in Het geheim van succesvolle vrouwen: “Authentieke kracht ontstaat in de stilte, niet in het doorrennen.”
Een praktische manier om microreflecties in te bouwen in je werkdag, is de 30%-regel, waar ik in de volgende alinea op in ga.
De 30%-regel: je lichaam als instrument van leiderschap
In The Women’s Leadership Program werken we met de 30%-regel: een praktische manier om microreflecties structureel in je leiderschap te verweven.
Het principe is simpel: tijdens een gesprek, presentatie of vergadering breng je 30% van je aandacht naar binnen — naar je lichaam, niet naar je hoofd.
Dat betekent dat je terwijl je luistert of spreekt, tegelijkertijd jezelf observeert:
- Hoe voelt mijn ademhaling nu?
- Zit er spanning in mijn schouders, kaken of buik?
- Welke emoties bewegen er onder de oppervlakte?
- Waar voel ik mijn grens en waar wil ik meer ruimte nemen? Door dit te doen, word je je sneller bewust van onbewuste patronen.
Je merkt eerder wanneer je in de ‘please-stand’ schiet, wanneer je je woorden afzwakt om geen conflict te veroorzaken, of wanneer je juist harder gaat praten om jezelf te beschermen.
De kracht van de 30%-regel is dat je jezelf in het moment kunt bijsturen.
Je hoeft niet te wachten tot ná een situatie om te reflecteren. Je past je koers aan terwijl je nog midden in het gesprek zit. En dat maakt je leiderschap niet alleen effectiever, maar ook congruenter: wat je voelt, zegt en uitstraalt, klopt met elkaar.
Zo wordt je lichaam niet alleen een bron van signalen, maar een actief instrument in je leiderschap. En met elke microreflectie die je toepast, train je deze vaardigheid verder totdat het een tweede natuur wordt.
Dit is wat ik zelfbewuste leiders noem: leiders met het vermogen om in het moment te zien, te voelen en bij te sturen hoe zij reageren in hun woorden, houding en energie.
Vrouwelijk leiderschap in business vraagt iets anders
Waar het traditionele leiderschapsmodel sterk is in controle, snelheid en overtuigingskracht, voegt vrouwelijk leiderschap daar iets essentieels aan toe: vertraging, verbinding en innerlijke waarheid.
Het gaat niet om het vervangen van het één door het ander, maar om het in balans brengen van beide kanten.
Dat zie je in de praktijk bijvoorbeeld terug bij besluitvorming.
Waar een klassiek model stuurt op de snelste route naar resultaat, kijkt een leider die werkt vanuit afstemming óók naar de impact op relaties, cultuur en de lange termijn.
Om dat te kunnen doen, heb je moed nodig.
Want het betekent soms dat je tegen de stroom in gaat, ook als de druk hoog is.
En die moed begint bij jezelf durven aankijken. Niet alleen in de spiegel, maar in de diepte:
- Waar laat je nog delen van jezelf onbenut omdat ze niet passen in het plaatje?
- Welke gevoelens of overtuigingen druk je weg om ‘professioneel’ te blijven?
- Waar laat je je leiden door verwachtingen in plaats van door je eigen kompas?
Zolang je delen van jezelf onderdrukt, kun je die bij een ander ook niet volledig ontvangen. En zolang je je eigen waarden niet leeft, voelt je leiderschap minder stevig, hoe goed je het ook ‘doet’.
Daarom geloof ik dat persoonlijke groei voor vrouwen niet losstaat van leiderschap. Het is leiderschap.
Reflectie en zelfbewustzijn zijn de brug tussen wie je denkt te moeten zijn en wie je werkelijk bent.
Tussen wat je weet en wat je voelt.
Tussen hoe je leidt en hoe je leidt vanuit essentie.
Zoals ik in Female Leadership bepaalt de toekomst schrijf: deze manier van leiden is geen luxe en al helemaal geen trend.
Het is precies wat deze tijd vraagt.
In een wereld die steeds sneller draait en waar druk en afleiding de norm zijn, is het een daad van moed om te vertragen, stil te staan en bewust te kiezen.
Vrouwen spelen daarin een sleutelrol, niet door het tempo van de oude modellen te kopiëren, maar door een nieuwe standaard te zetten waarin resultaat en menselijkheid hand in hand gaan.
Praktische reflectietools voor vrouwelijke leiders
1. Mini check-in (dagelijks ritueel – 3 minuten)
Sluit je werkdag af met drie korte vragen:
- Wat heb ik vandaag gevoeld?
- Wanneer voelde ik me in mijn kracht?
- Waar heb ik mezelf verlaten?
2. Embodied leiderschap tijdens meetings
- Adem diep in via je buik.
- Voel je voeten stevig op de grond.
- Observeer wat er in je lichaam gebeurt terwijl je spreekt of luistert: spanning, ontspanning, warmte, kramp. Alles is informatie.
3. Journaling prompt (wekelijks)
Neem één moment in de week om te schrijven over:
- Wat wil er door mij heen spreken dat ik nog niet heb uitgesproken?
- Waar voel ik twijfel?
- Wat vraagt er om vertraging?
Veelgestelde vragen over reflectie en vrouwelijk leiderschap
Is reflectie niet te soft voor boardrooms?
Nee. Reflectie maakt je niet zachter, het maakt je preciezer.
Boardrooms waarin leiders reflectief vermogen tonen, nemen betere beslissingen, bouwen inclusievere culturen en zijn veerkrachtiger bij verandering.
Ik reflecteer toch al… wat voegt dit toe?
Veel vrouwen reflecteren pas ná een gebeurtenis.
Wat wij trainen, is reflectie in het moment – microreflecties die je direct invloed geven terwijl het gebeurt, niet pas achteraf.
Hoe pas ik dit toe in een volle agenda?
Reflectie hoeft geen retraite te zijn.
Eén bewuste ademhaling, één scherpe vraag, één moment van vertraging kan al het verschil maken.
Waarom reflectie de sleutel is tot authentiek vrouwelijk leiderschap
Je hoeft jezelf niet te verbeteren. Je hoeft jezelf niet te bewijzen.
Wat je wél nodig hebt, is ruimte om jezelf opnieuw te ontmoeten.Die ruimte ontstaat als je vertraagt. Als je naar binnen keert. Als je luistert.
Reflectie maakt je niet minder daadkrachtig – het maakt je vollediger. En in die volledigheid ligt je leiderschap.
Niet als rol die je speelt, maar als staat van zijn.
In The Women’s Leadership Program beginnen we daarom niet met actie. We beginnen met ruimte. Met stilte. Met vertragen.
Met de uitnodiging om terug te keren naar jezelf, zodat je van daaruit kunt leiden zoals alleen jij dat kunt.
Als jij voelt dat het tijd is om je leiderschap te verdiepen, om te stoppen met streven en te beginnen met belichamen, dan is dit jouw moment.
Schrijf je in. Laat je dragen. Laat het programma je gids zijn.
We beginnen daar waar echte verandering ontstaat: bij jou.
Welkom, sister.
